عید صالحان

فرازی از خطبه علی علیه السلام در روز عید فطر

امیرالمومنین علیه السلام در روز عید فطر، پس از اقامه نماز عید، در جمع مردم به خطابه ایستاد و فرمود:

«... ای بندگان الهی، شما را به تقوای پروردگار سفارش می‌کنم؛ (همان خدایی که) نعمتش به آخر نمی‌رسد و رحمتش پایانی ندارد، بندگانش از او بی‌نیاز نمی‌گردند و تمامی اعمال، پاداش نعمتهایش را نمی‌دهد. (هم او) که (ما را) نسبت به تقوا تشویق نمود و درباره دنیا زهد آموخت، و از گناهان بر حذر داشت.

(پروردگاری که) به جاودانگی و بقا عزیز گشته و خلقش را با مرگ و نیستی کوچک ساخته است، در حالیکه، مرگ سرانجام مخلوقات و مسیر روشن جهانیان است و بر پیشانی زنده‌ها نوشته شده است. مرگ را گریز فرار کننده‌ها درمانده نمی‌کند و چون فرارسید، هواپرستان را اسیر می‌نماید، هر لذتی را ویران می‌سازد، تمامی نعمتها را نابود می‌کند و تمامی خوشی‌ها را قطع می‌نماید.

و دنیا سرایی است که خداوند، فنا را برای آن نوشته و برای ساکنانش، خروج از آن را رقم زده، (اما) بیشتر مردم قصد ماندن در آنرا دارند و آباد ساختن آن را بزرگ می‌پندارند، در حالیکه دنیا (چیز) خرم و شیرینی است و برای آنکس که آن را می‌خواهد، به سرعت می‌گذرد و قلب آنکس که به آن می‌نگرد را فریب می‌دهد...

پس - خدا رحمت خویش را شامل حالتان کند -، به همراه بهترین چیزی که در اختیار دارید، از آن کوچ کنید، و بیشتر از مقداری اندک، از آن چیزی نجویید و بیش از حد کفاف از آن نخواهید، به کم آن راضی باشید و به آنچه افراد خوشگذران از آن بهره‌مند هستند، چشم مدوزید.

همانا دنیا خود را به نشناختن زده (گویی که اصلا شما را نمی‌شناسد)، و پشت کرده، بار سفر بسته و خداحافظی نموده و آخرت (به سوی ما) کوچ می‌کند، می‌آید، نزدیک رسیده و اعلام ورود می‌کند.

آگاه باشید که هنگام آماده شدن، امروز است و مسابقه، فردای قیامت خواهد بود، خط پایان بهشت است و آنکه بدان نرسد در دوزخ خواهد بود.

آیا کسی نیست که از گناهان خویش پیش از رسیدن مرگش توبه کند؟ آیا کسی نیست پیش از آنکه روز بدبختی و نیازش فرا برسد، برای خویش کاری نماید؟ خدا ما و شما را جزو کسانی قرار دهد که از او می‌ترسند و به ثوابش امید دارند.

امروز، روزیست که خداوند آنرا برای شما عید قرار داده و شما را شایسته آن نموده است، پس خدا را یاد کنید تا شما را یاد نماید و او را بخوانید، تا شما را اجابت کند و فطریه خویش را بپردازید، چرا که سنت پیامبرتان و فریضه‌ای واجب از جانب پروردگار شماست...

خداوند ما و شما را بوسیله تقوا حفظ کند و آخرت را برایمان بهتر از دنیا قرار دهد...» (1)